Nghiệm pháp dung nạp glucose là gì, kinh nghiệm xét nghiệm từ A đến Z

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ- Bác sĩ Phí Thị Mơ trực thuộc Trung tâm xét nghiệm Y khoa Quốc tế Medilab Hà Nội.

Glucose là một loại carbohydrate đơn giản được tiêu hóa thông qua thức ăn bình thường và được hấp thụ vào máu ở ruột non. Glucose cung cấp năng lượng sống cho hệ thần kinh, não và các cơ quan nội tạng và hệ thống các cơ quan khác của cơ thể. Để có sức khỏe bình thường và năng suất tốt, lượng glucose phải duy trì ổn định. Mức độ của nó trong máu được điều chỉnh bởi các hormone tuyến tụy: insulin và glucagon. Những hormone này là chất đối kháng – insulin làm giảm lượng đường và ngược lại.

• Nghiệm pháp dung nạp glucose là gì ?

Nghiệm pháp dung nạp glucose đường uống hay còn gọi là nghiệm pháp đường huyết là phương pháp xét nghiệm đo nồng độ glucose trong huyết tương lúc đói và 2 giờ sau khi nạp Glucose. Glucose là nguồn năng lượng chính vô cùng quan trọng của cơ thể. Đây là phương pháp để chẩn đoán tiền đái tháo đường, đái tháo đường. trong đó phương pháp này được thực hiện chủ yếu để đánh giá tiểu đường thai kỳ.

Xét nghiệm dung nạp glucose đánh giá một số chỉ số quan trọng giúp dự đoán liệu một bệnh nhân có tình trạng tiền đái tháo đường nghiêm trọng, rối loạn dung nạp glucose hay đái tháo đường hay không.

• Thực hiện nghiệm pháp glucose đường uống được quy định trong các trường hợp nào ?

                                                                

Đái tháo đường là một bệnh lý nguy hiểm và rất phổ biến hiện nay. Đây được coi là nguyên nhân gây tử vong cao thứ 3 sau ung thư và các bệnh lý tim mạch. Đái tháo đường diễn biến khá phức tạp, nhiều yếu tố liên quan và gây nhiều biến chứng lên các cơ quan khác trong cơ thể. Do đó việc xét nghiệm phát hiện sớm bệnh có ý nghĩa rất lớn trong việc điều trị hiệu quả căn bệnh này.

Các trường hợp nên xét nghiệm đường huyết là:

• Phụ nữ đang mang thai có nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường ( xét nghiệm thường được thực hiện trong tam cá nguyệt thứ 2).

Sản phụ có chẩn đoán đái tháo đường thai kỳ có thể gây tăng huyết áp, tiền sản giật, Với thai nhi có thể gây hiện tượng thai chết lưu, sinh non; sau sinh trẻ dễ mắc các bệnh lý vàng da, nhiễm trùng, suy hô hấp và tăng nguy cơ mắc đái tháo đường, béo phì ở giai đoạn khi trẻ lớn lên.

• Đường niệu (đường trong nước tiểu tăng cao) trong trường hợp không có triệu chứng của bệnh tiểu đường và lượng đường trong máu bình thường;
• Triệu chứng lâm sàng của bệnh tiểu đường nhưng lượng đường trong máu và nước tiểu là bình thường;
• Khám bệnh nhân có yếu tố nguy cơ đái tháo đường:
  • Trên 45 tuổi,
  • Chỉ số khối cơ thể BMI hơn 25 kg / m ² ,
  • Tăng huyết áp động mạch,
  • Rối loạn chuyển hóa lipid;
• Khuynh hướng di truyền đối với bệnh tiểu đường;
• Xác định kháng insulin trong bệnh béo phì, rối loạn chuyển hóa;
• Glucos niệu dựa trên nền tảng của các quá trình khác:
  • Nhiễm độc giáp (tăng tiết hormone tuyến giáp của tuyến giáp);
  • Rối loạn chức năng gan;
  • Bệnh truyền nhiễm đường tiết niệu;
• Sinh con lớn nặng từ 4 kg (phân tích được thực hiện cho cả phụ nữ chuyển dạ và trẻ sơ sinh);
• Tiền tiểu đường (trong trường hợp khi xét nghiệm sinh hóa máu sơ bộ về nồng độ cho thấy kết quả  là 6,1-7,0 mmol / l);
• Mụn, nhọt trên da lâu ngày điều trị bằng các phương pháp thông thường nhưng không khỏi.
• Sử dụng lâu dài thuốc lợi tiểu, glucocorticoid, estrogen tổng hợp

• Các trường hợp không được thực hiện nghiệm pháp đường huyết

• Đau tim hoặc đột quỵ gần đây.
• Phẫu thuật gần đây (dưới 3 tháng).
• Cuối tam cá nguyệt thứ 3 ở phụ nữ mang thai (chuẩn bị sinh con), sinh con và thời gian đầu sau sinh;
• Xét nghiệm glucose lúc đói không vượt quá 7,0 mmol/l.
• Đang mắc bất kỳ bệnh cấp tính nào, bao gồm cả bệnh truyền nhiễm.

• Cách đọc kết quả nghiệm pháp glucose đường uống
  

Bệnh nhân được chẩn đoán đái tháo đường khi kết quả glucose huyết tương ở thời điểm sau 2 giờ làm nghiệm pháp > 200 mg/dL (hay 11,1 mmol/L)

Bệnh nhân được chẩn đoán tiền đái tháo đường khi có rối loạn dung nạp glucose: nghĩa là glucose huyết tương ở thời điểm 2 giờ sau khi làm nghiệm pháp dung nạp glucose bằng đường uống từ 140-199 mg/dL (hay 7,8- 11,1 mmol/L)

Những tình trạng rối loạn glucose đường huyết chưa đủ để chẩn đoán đái tháo đường nhưng vẫn có nguy cơ xuất hiện các biến chứng mạch máu lớn của đái tháo đường gọi là tiền đái tháo đường

• Xét nghiệm dung nạp glucose được thực hiện như thế nào? Lưu ý khi thực hiện nghiệm pháp đường huyết.

                                                                  

• Trong vòng 3 ngày trước khi xét nghiệm, bệnh nhân ăn theo chế độ ăn bình thường.
• Trước khi tiến hành xét nghiệm, cần nhịn ăn đêm 8-14 giờ.
• Vào ngày lấy mẫu máu chỉ nên uống nước lọc.
• Trước khi xét nghiệm (trong 30-40 phút), không nên nhai kẹo cao su có đường.
•  Không được uống rượu và sử dụng chất gây nghiện một ngày trước khi tiến hành xét nghiệm.
• Giữ tâm lý thoải mái tránh stress
• Các bước xét nghiệm dung nạp glucose.
• Thực nghiệm lấy máu vào buổi sáng, lúc đói (để lấy kết quả glucose huyết tương lúc đói)
• Cho bệnh nhân uống 75g glucose (hoặc 1,75 g/kg cân nặng cho đến 75g ở trẻ em) hòa tan trong 250-300ml nước, uống trong 5 phút
• Thực nghiệm lấy máu tại thời điểm 1 và 2 giờ sau khi uống nước đường Glucose.
• Lưu ý: Trong quá trình kiểm tra dung nạp glucose hoặc sau đó, buồn nôn nhẹ có thể xảy ra, có thể loại bỏ bằng cách ngậm một lát chanh sẽ không ảnh hưởng đến lượng glucose của bạn, nhưng sẽ giúp giảm vị ngọt trong miệng của bạn khi uống dung dịch có đường. Ngoài ra, sau khi lấy mẫu máu nhiều lần, bạn có thể cảm thấy hơi chóng mặt, có thể xuất hiện cảm giác đói dữ dội, điều này có liên quan đến việc sản xuất insulin tích cực. Sau khi kiểm tra, bạn nên ăn nhẹ ngay với các món ăn không đường.

6. Thực hiện nghiệm pháp đường huyết ở đâu:

Để có kết quả xét nghiệm nhanh chóng và chính xác nhất bạn nên lựa chọn cho mình những cơ sở xét nghiệm uy tín.

Hệ thống Trung tâm xét nghiệm y khoa Quốc tế Medilab Hà Nội là một trong những cơ sở xét nghiệm uy tín được Sở y tế Hà Nội thẩm định và cấp phép với đội ngũ giáo sư, bác sỹ nhiều năm kinh nghiệm, nhiệt huyết sẽ mang lại cho bạn một dịch vụ xét nghiệm hoàn hảo nhất. Liên hệ với chúng tôi qua tổng đài: 1900636933 hoặc hotline: 0981158968 để được tư vấn và đặt lịch xét nghiệm.

Trung tâm xét nghiệm Y khoa Quốc tế Medilab Hà Nội.

Địa chỉ: Số 22 Trần Điền, Phường Khương Mai, Quận Thanh Xuân, TP Hà Nội.